Wednesday, May 30, 2007

Цагаан мушгиа одны аймаг М81 Хабблын дуранд / Bright Spiral Galaxy M81 from Hubble / Яркая спиральная галактика M81: вид в телескоп Хаббла


Тайлбар: Хаббл сансрын дурангаар авсан хажуугийн М81 хэмээх мушгиа одны аймгийн шинэ зураг дээрээс бие даасан одуудыг илрүүлжээ. Энэ нь 1920 онд Эдвин Хабблын 100 инчийн жижиг дурангаараа мөн ойролцоох М31 одны аймгаас одуудыг илрүүлсэнтэй тэнцэхүйц явдал юм. Эдвин Хаббл өөрийн Цефейд хувьсах оддыг хэрэглэн М31 нь зүгээр нэг хуйларсан хий биш манай Сүүн зам шиг бие даасан галактик болохыг баталсан. Хаббл сансрын дурангаар үзэгдэх гэрэлд авсан дээрх зургийг Галекс-аар авсан хэт ягаан туяаны, Спицер-ээр авсан хэт улаан туяаны, Чандра-гаар авсан рентген туяаны зурагнуудтай хамт хэрэглэж М81-ийн түүхэнд одод хэрхэн үүсч, устаж байсныг судалж байна. М81-ээс биднийг хүртэл гэрэл 12 сая жил явж ирдэг. М81-ийг дурангаар Долоон бурхны чигт харж болно.

Explanation: The Hubble Space Telescope has resolved individual stars in a spectacular new image of nearby spiral galaxy M81. The feat is similar to Edwin Hubble's historic images with the Mt. Wilson 100-inch Hooker Telescope in the 1920s that resolved stars in neighboring galaxy M31. Edwin Hubble was able to use individual Cepheid variable stars to show that M31 was not nearby swirling gas but rather an entire galaxy like our Milky Way Galaxy. This above image in visible light taken by the Hubble Space Telescope is being used in conjunction with images being taken in ultraviolet by Galex, infrared by Spitzer, and X-rays with Chandra to study how stars have formed and died over the history M81. Light takes about 12 million years to reach us from M81. M81 is visible with binoculars toward the constellation of the Great Bear (Ursa Major).

Пояснение: На эффектном новом изображении, полученном космическим телескопом Хаббла, в близкой спиральной галактике M81 видны отдельные звезды. Это достижение можно сравнить с историческими фотографиями, полученными Эдвином Хабблом в 1920-х годах на 100-дюймовом (2.5-м) телескопе Хукера обсерватории Маунт Вильсон, на которых соседняя галактика M31 была разрешена на звезды. Эдвин Хаббл смог использовать отдельные переменные звезды - цефеиды и показать, что M31 - не близкое закручивающееся газовое облако, а огромная галактика, похожая на нашу Галактику Млечный Путь. Показанное здесь изображение в видимом свете, полученное космическим телескопом Хаббла, используется вместе с изображениями, полученными в других диапазонах: ультрафиолетовом - телескопом Галекс, инфракрасном - телескопом Спитцера и рентгеновском - обсерваторией Чандра, для исследования процессов рождения и смерти звезд за всю историю существования M81. Свет от M81 идет до нас около 12 миллионов лет. M81 можно увидеть в бинокль в созвездии Большой Медведицы.

No comments: