Wednesday, June 20, 2007

Эрида (Eris): Дэлхий вангаас илүү масс / Eris: More Massive than Pluto / Эрида: массивнее Плутона

Тайлбар: Эрида бол нарыг дэлхий вангийн орбитоос хоёр дахин том орбитоор тойрдог мөн түүнээс 27 хувь илүү масстай гэж хэмжигдсэн одой гариг юм. Түүний массыг үнэлэхдээ дагуул Дисномиягийн орбитоо тойрох хугацааг хэмжсэн байна. Газарт байрлах Кек телескоп болон Хаббл сансрын дурангаар авсан зургуудыг нэгтгэн шинжилсний үр дүнд түүний сар нь ойролцоогоор 16 өдөрт нэг бүтэн тойрдгийг илрүүлсэн. Жилийн өмнө Эридаг 2003 UB313 гэж бүртгэж авахад хэт улаан туяаны зурган дээр түүний диаметр нь дэлхий вангийнхаас их гэж гарчээ. Эридагийн орбитын хавтгай нь нарны системийн гаригуудынхтай нэлээд их өнцөг үүсгэдэг. Дээрх зураачийн зураг дээр Эрида, Дисномиягийн хамт холын нарыг тойрон эргэлдэж байна. Эрида руу явах аялал одоохондоо төлөвлөгдөөгүй байгаа. Харин дэлхий ванг зорьсон Шинэ хязгаар (New Horizons) автомат хөлөг Бархасбадь гаригийн хажуугаар саяхан өнгөрсөн байна.


Explanation: Eris, a dwarf planet currently orbiting the Sun at about twice Pluto's distance, has been measured to have about 27 percent more mass than Pluto. The mass was calculated by timing the orbit of Eris' moon Dysnomia. Images taken with a ground-based Keck telescope, when combined with existing images taken by Hubble Space Telescope, show that Dysnomia has a nearly circular orbit lasting about 16 days. Cataloged as 2003 UB313 only a year ago, infrared images also showed previously that Eris is actually larger in diameter than Pluto. The plane of Eris' orbit is well out of the plane of the Solar System's planets. In the above drawing, a scientific artist has imagined Eris and Dysnomia orbiting our distant Sun. No space missions are currently planned to Eris, although the robotic New Horizons spacecraft bound for Pluto has recently passed Jupiter.

Пояснение: Карликовая планета Эрида обращается по орбите вокруг Солнца и в настоящий момент удалена от него на расстояние, вдвое большее, чем Плутон. По оценкам, масса Эриды оказалась на 27 процентов превышающей массу Плутона. Масса была посчитана на основе измерений периода обращения спутника Эриды, Дисномии. Изображения наземного телескопа Кека в совокупности с изображениями космического телескопа им. Хаббла свидетельствуют, что Дисномия обращается вокруг Эриды по почти круговой орбите с периодом 16 земных суток. Даже год назад, когда Эриду обозначали как 2003 UB313, инфракрасные изображения показывали, что она действительно крупнее Плутона. Плоскость орбиты Эриды сильно наклонена к плоскости орбит планет Солнечной системы. На сегодняшней картинке показан рисунок художника, на котором Эрида вместе Дисномией движутся вокруг далекого для них Солнца. Пока нет планов по запуску кораблей к Эриде. Хотя имеется автоматический корабль Новые Горизонты, который летит к Плутону и который недавно пролетел Юпитер.

No comments: